Analysis of Kokborok Language & Literature etc.

"Nwng Sakno Hamjaktwi no Buino bo Hamjakdi" Mark 12:31

Image
 Graham Staines ni Nokhung “Nwng Sak no Hamjaktwi Buino Bo Hamjak Di” Swinai: Janaka Tripura Topic: 1.       Joto no baksa khe nukdi….Kung tachukdi…. ( Rum 12:16) 2.       Hamya bai tamechenjak di, kaham bai se hamya no mechendi (Rum: 12: 21) 3.       Norok buibai khlaijak na muchungtwi norokbo buino khlaidi (Luk 6:31) 4.      nwng sak no hamjaktwi buino bo hamjakdi. (Mark 12:31)   Graham Stuart Staines (Australian Christian Missionary) Evangelist Missionary Achaima Sal: 18 th January 1941 Bihik(Wife) : Gladys Staines Bini bwsa khorok nwi: 1) Philip (10) 2) Timothy (6) 3) Esther     Introduction: Graham Staines Khoroksa Australian Evangelist Missionary bo bini Hao Bible translate ni samung tangwi tongmani tei Khusta bemar (Leprosy) rog no naikani khiwi tongmani, bo khwna kha India hai haktor o Biyadi chajak rogno swi-uak hai khe bolong...

Drug Addiction_o Tiprasa Sikla-Sikli tai bo Lamatwi Yoknai

 Drugs Addiction-o Tiprasa Sikla-Sikli

tai Bo lamatwi yoknai? (18+)

By:- Janaka Tripura

Drugs /phekjaknai manwi 

'Drugs' kokthai kaisa Medical bumungbai use khaijaknai manwi, abono bithi swnama manwirog use khaimarog chwng saimao, 14th century o France haktor o puila sajakmani  aboni ulo abo kwbangma chemical ni Bumung rogo use khaijakna ni chengo, abo teibo kahamkhe chenrwi nainani thangkhe tabukni jorao kwbangma platform tongo- i.e Bijab, Internet, Youtube rogo Search khai naikhe saimano, 

Tabuk ni jorani kokno sana thangkhe Chini Tiprasa dophao o Drugs/ phekjaknai manwi Chawi eba Use khlaiwi Sikla-sikli rog lama hamyao thangwi tonglaimani kok nono wansuklaianw, 


Tamo Aguli tamo Kami Amchai joto jagao, Social media, Youtube tai Newspaper rogo salbrumno koktuma hamya chwng nugwi tongo Drugs chawi romjak kha pho, Drugs use khainani bagwi Buma-Buphani thani Rang manya wngwi Buthar kha pho, omohai chini dophao belaino kwbangkuk, 

Chini Dophao Sikla-Siklirog Drugs Use khaimani Reason/Karon tamo?

Sikla-Sikli ni jorakhe tongthokmani jora, Khoroksa Physiologist Froyed chini Sikla- sikli ni jorano kaibwrwi umor bai bakmani nugo, aboni bising 18-25 umor bising o khobjaknai Sikla-Siklirogno belai Danger jora hwnwi bo sakha, o jorao ono Sikla- Sikli rogbo kwbangkuk lama-hamyao himo, 

Tripura ni Phatar Kubun Haktor eba Haste rogo  Sikla-Siklirog Drugs bai lama koromani kwbangma reason tongo, aboni bising chini Tripura Hasteo tamo karon/ reason abono sinai-nuknairog cherwi nainani nango, kwbangmani bising chini Tiprasa Dophao nukjakmani karon no ang baithang cherwi naimani:-

1. Financial Stress( Rang/Puisa):- Chini Tiprasa dophao 50% borok rog no tabukbo Hukbar/Hachwko bolongo tongwi samung tangwi chanai rog, oro uansugwi mano Rang-gwnangni bwsarogbo Drugs Ad wngble hwnwi, abobo kubui kok. haiphano chini Dophao kwbang kuk Sikla-Siklino Rang/Puisa ni problem stress kwlaiwi Drugs addication o kwlaio, Ma-Pha rang kwrwi Sikla-jorao Sikani man-na muchungma rog, Socially adjustment khai manya ni bagwi siklarog bwkha dukho nangjago, tei Sikla jorao Uansukna rwngya bagwi tai Okrarogni Counselling kaham manya wngwi lama koro-o, tabukni jorao Mobile/ Smart Phone/ belai useable o jorao Siklarog Umor bangya 18+ wngya sinino Mobile twina muchungo, Abono tabukni Guardian/ eba Foamily o accept khaiya, phiya Siklarog abono Uansukna rwngya, Ma-Pha rang kwrwi abo borokni uansukma o phaiya, Mobile paina se nangnai But oabono Family ni borok fulfil khaimanya wngwi Siklarog atka jolimabai lama hamya o yapriseo, abo no kaisa reason, obono Financial stress ni bisingo khobjago hwnwi masakha.   

2. Career Pressures(Sebuk):- Chini Tripura Haste chikon sao tabuk joratwi total population o  unemployed 70%  Sikla-Sikli no kisa-misa Education khaiwi Dropout wngwi haino kwlaijak tongo, aborogno uansuk khe, Chini Tiprasa Sikla-Siklirog Bangalore Hasteo samung rutukna thangmani no muitu mano, (2018-2022) ni Statically nai naikhe chini Tiprasa dophao tabuk jora unemployed  approximate 2 lakh wnganw, aborog ahaino Socially Pressure wngo boroni mungsa Skill bo kwrwi, Family o Rang kwrwi bai baksa Skill tonghano Expose khaimanya, Baksa Sikla-Siklikhe bo Lachima bai samung chikonrog khaina naiya, ahaikheno tong te tong-te Mind pressure wngwi phekjaknai manwi nwngo, hamya lamao thangbaio. 

3. School/Education Pressure:-  18+ jorani Sika-Siklini jorao School lifeo kwbangma Simung/Swngmung/ muchungmung/ khaina naimung/ jolimung/ Sexual/ rog kwbangma achaio, o jorao Siklarog Education ni lamano kaham khe Experience khai manya, aboni aim & objective no sawi manya, Education khainani belai seler jago, Aim in Life/ Future ni kokno Chini dophao Counselling khainani bo aswk kwrwi, aboni bagwi o jorao Sikla-Sikli rog Education/School no Pressure wngjago tai baksa lama hamya o yapri seo.

4. Enjoyment (Tongthok/Chathok):- Sikla-Jorao belai tongthok chathok tongna muchungo, abo joto borokno  kom-bes wngo. Sikla-Sikli jorao tongthokmani jora, abono joto siklarog kaham counselling jorao manyani bagwi over enjoyment lama-o kwlaiwi hamya derawi paio, Environment hamya o tongwi Kaham Sikla-Siklibo hamya lamao kwlaiwi thango. explain khainani kwbangma.....



5. physical and Sexual:-  Sikla-Sikli (18+) jorao physically and Sexually borog growth wngmani jora, Chwla -bwrwi Hamjak laio, tongthoklaio, borog thinangni kokno wansukyawi lama hamya o yapri selaio, Environment o je nukmani abono chwng takle khainani rwngya o Sikla-jorao, aboni bagwi umor kisao no Chini Sikla-Siklirog kaijagwi nukhungo pressure tubuo, tei kaklai-phuilai wngwi, paithago Phekmung hamya lamao kwlaiwi tongbai.

 Drugs Addiction chini sakno tamo hamya khai?

Drugs muani o kwlainai rog sakno lachi phano borog lachina rwngliya hodao, borogni Sak physiologically disorder wngo, Jotoni slai hamya wngkha-AIDS/HIV hai bemar bo o drugs ni bisingtwino erwi phaio, NACO/TACO ni report o chini Tripurao bo 1,81,989 Blood sample namani jagao AIDS,HIV 1654 nos. tongo hwnwi sawi manjak kha, tabuk jora Tripurao 0.91% bangwi tongo hwnwi sao, abo Tiprasa dophaono kwbangkuk nukjagwi tongo, 

Drugs Use khainanirog Sakni phan no control khaimanya, brain, bwkha, thwi o hamya kwphao, borok sakno Soiwi tongnani rwngya, Kha logwi manya, Prrssure phaimani jorao control khainani rwngya, Lifeno Borom rwna rwngya wngo, Borokno respect rwnani sawi manya wngo, abono karwibo sakni brain, throat, lungs, stomach, pancreas, liver, heart and the nervous system rog samung khaiya wngwi thango, sak heleng wngo, chamung kaham chawi manya wngo, even cancer wngna jora sogwbwrwirog Chwrai khok hamya wngo, chwlarog Bwsa -man nani bagwi sako je energy tongmani abo kwmawi thango, 

Drugs Addication ni chwng bahaikhe overcome khainai eba Yogwi phainai:-



Waisa Addication wngkhe yoknani belai kutuk, haiphano chung muchungkhe tamo khaimanya tong, aboni nini thani se, bui nono kebo mwthak manya, (Chuak no chwng nungya, Chuakbai chwng nungjago ) abohai sajakma hai c Drugs ni Muani kwlaijakrogbo Ang Drugs Yakarjak bose ano yakarya, abo kubui kok, kaisa kok tongo "Thopsa thopsa watwibai Twibom wngo, twisa-chikon chikon bai Tiyari wngo" abo haino bwkhatongkhe kisa kisa khe chwngbo ah hamya lamani yogwi phaimano. 

1. Nwng Bo jagao Belai Pressure abono List khaidi:- Life eba Langmao kwbangma birman phaio abono chwng Swrapsa wansugwi sinani nangnai nangkhe abono khatao kaisa list swnamwi tubuna nangnai. aborogno chwng je mansak twrwk twrwk ykar na nangnai.

2. Counselling:-  Chini Society o kwbangma Educated borok tongo nangkhe borokni oro thangwi counselling class khaijakna nangnai, motivation video, kok kaham rog khwna nani nangnai, jora mankhe salo hatio waisa Kaham Church/ Eba Missionary program o join khaiwi kok kaham khwna na nangnai.

3. Rehabilitation Centre: Nangkhe omohai centre rog belai addicted rogno rohorna nangnai, baksa business ni bagwi centre khuloknai tongo, aboni bagwi Kaham jagao naiwi rohormankhe hamo, 

4. Medication: Nangkhe Bithi-bwrai kaham chanani nangnai, Doctor kaham bai consultant khaiwi kaham medicine chawi overcome wngna nangnai, 

5. Awareness Programme:  - Kamio Campaign khaina nangnai, NGO rog bai kwthawi kamini borok Guenda Team Swnamwi borokno twidulnan nangnai.


Comments

Popular posts from this blog

"Nwng Sakno Hamjaktwi no Buino bo Hamjakdi" Mark 12:31

Oh Israil Nini Kaitorni bwskango bacha nani tiyar wngsidi

Khukni Kokrwbai no Rwgwi Cherwi Naimung (Kokborok Folklore)